Migrena jest jedną z najczęstszych dolegliwości neurologicznych. Charakteryzuje się ta choroba nawracającym, napadowym, silnym bólem głowy, któremu towarzyszą objawy neurologiczne i dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Dolegliwość ta dotyczy około 15% społeczeństwa i częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Migrena ma duży wpływ na pogorszenie jakości życia i funkcjonowania społecznego osób dotkniętych tą dolegliwością. Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy wyróżnia dwa rodzaje migreny: migrenę bez aury (występująca u 85% chorych) i migrenę z aurą (występująca u 15% chorych).
Migrena bez aury charakteryzuje się napadowym pulsującym bólem głowy występującym zazwyczaj po jednej stronie głowy, trwającym od 4 do 72 godzin, który nasila się w trakcie wysiłku fizycznego. Bardzo często bólowi głowy towarzyszą nadwrażliwości na dźwięki, zapachy i światło, a także nudności i wymioty. Migrena z aurą charakteryzuje się pojawieniem się objawów neurologicznych trwających do 60 min przed lub w trakcie ataku bólu migrenowego. Objawami aury są: mroczki, błyskające światła lub jasne plamy przed oczami, zaburzenie ostrości widzenia lub tymczasową utratą wzroku. Dodatkowo aura może objawiać się zaburzeniem czucia, ruchu lub mowy. U wielu pacjentów przed atakiem migreny występują takie objawy jak: zmęczenie, pobudzenie, ziewaniem, sztywność karku i zaburzenie koncentracji.
Czynniki wpływające na atak migreny:
- niektóre produkty
- stres
- zmiany hormonalne
- leki
- mała podaż płynów
- zmęczenie, wysiłek fizyczny
- jasne światło, silne dźwięki, zapachy
- niedobór lub zbyt duża ilość snu
- gwałtowne zmiany w pogodzie
- głodzenie
Produkty i składniki diety, które mogą mieć wpływ na atak migreny:
- alkohol;
- czekolada;
- kawa;
- produkty zawierające tyraminę: sery długodojrzewające i pleśniowe, kiełbasy długodojrzewające, wątróbka i mięso czerwone pod koniec okresu ważności, ogórki kiszone, kapusta kiszona, sosy rybne, piwo, wino, przejrzałe owoce i warzywa, ryba wędzona, żywność przetworzona, drożdże;
- glutaminian sodu (E-621) zawarty w gotowych daniach w słoikach, kostkach rosołowych, chipsach, zupkach chińskich, gotowych sosach, mieszankach przypraw;
- aspartam (słodzik) E-951 (najczęściej dodawany do produktów typu „light”);
- produkty zawierające azotany: przetworzone mięso ( kiełbasy, wędliny, konserwy);
- barwniki spożywcze;
- słodycze, lody, produkty zawierające syrop glukozowo-fruktozowy;
- owoce cytrusowe, przejrzałe banany i awokado, orzechy ziemne.
Postępowanie żywieniowe w migrenowych bólach głowy:
- wyeliminowanie z diety produktów, które u danej osoby powodują nasilenie dolegliwości (nie należy wykluczać wszystkich produktów, należy obserwować reakcję organizmu po spożyciu każdego produktu, ponieważ nie u wszystkich osób zmagających się z migrena należy wykluczać te same produkty);
- regularne spożycie posiłków o umiarkowanej obfitości;
- wypijanie odpowiedniej ilości płynów (min 2-2.5 l dziennie);
- wyeliminowanie z diety alkoholu i ograniczenie kofeiny;
- spożywanie produktów z wysoką zawartością błonnika pokarmowego;
- wybieranie żywności nieprzetworzonej, jak najkrócej przechowywanej;
- redukcja masy ciała u osób z otyłością i nadwagą.
Zgodnie z danymi WHO tylko 33% osób zmagających się z migreną są pod opieką lekarską. Objawów migreny nie powinno się lekceważyć ponieważ może dojść do groźnych powikłań takich jak napady padaczkowe lub migrenowy zawał mózgu.